Gerard Martin: 'Hôm nay là chung kết, trận đấu với Inter cũng là chung kết'

Thủ thành Marc-Andre ter Stegen đã có màn tái xuất đáng nhớ, trong trận đấu giữa Barcelona và Real Valladolid tại vòng 34 La Liga 2024/25, sau hơn 7 tháng trời ròng rã dưỡng thương. Tháng 9 năm ngoái, ở cuộc đối đầu với Villarreal, Ter Stegen gặp phải chấn thương nghiêm trọng: đứt dây chằng chéo trước nơi đầu gối phải. Anh trải qua ca phẫu thuật, và ngồi ngoài trong phần lớn thời gian của mùa giải này. Sự nghiệp đang hồi đẹp đẽ bỗng nhuốm màu ủ ê, và thủ thành người Đức cũng từng bày tỏ nỗi bi quan khi nghĩ về tương lai. Nhưng giữa biến cố khủng khiếp ấy, Ter Stegen nhận được sự chia sẻ, động viên, an ủi từ ban lãnh đạo, huấn luyện viên, các đồng đội, cùng những Culé trung thành. Anh còn được săn sóc chu đáo, ân cần, khoa học và bài bản từ phía đội ngũ y tế của đội bóng. Thế rồi, sau quãng thời gian đằng đẵng dưỡng thương, với chế độ nghỉ ngơi và tập luyện phù hợp để từng bước hồi phục, Ter Stegen đã chính thức tái xuất khi Barca có chuyến làm khách đến sân Jose Zorrilla của Valladolid - đội bóng đứng bét bảng La Liga và nhận tấm vé ngược xuống hạng trước 5 vòng đấu. Ngay phút thứ 6, Barca bất ngờ bị dội gáo nước lạnh khi cú đá của Ivan Sanchez khẽ chạm trung vệ Ronald Araujo, tạo nên đường bóng cầu âu vô cùng khó chịu, khiến Ter Stegen phải vào lưới nhặt bóng. Thực tế, đây là tình huống quá khó để truy cản, và không thể trách cứ thủ thành 33 tuổi này. Valladolid chủ động phòng ngự lùi sâu, với đội hình 5-4-1, và chờ đợi thời cơ từ những đợt phản công. Dù dứt điểm kém Barca gần 5 lần (5 so với 24), nhưng họ vẫn khiến các Culé thêm vài phen thót tim, giật nảy mình. Barca vãn hồi trật tự với màn lội ngược dòng trong hiệp 2, bằng các bàn thắng của Raphinha và Fermin Lopez, song không thể tảng lờ đi cái tên Ter Stegen - người có 3 pha cứu thua. Điều đáng chú ý, cả 3 pha cứu thua ấy đều diễn ra trong vòng cấm, khiến Juanmi Latasa hay Raul Moro chỉ còn biết ôm mặt xuýt xoa tiếc nuối. Cựu thủ thành Borussia Monchengladbach thể hiện sự tập trung cao độ, ra vào hợp lý, chuyền bóng hiệu quả, liên tục hò hét chỉ huy hàng thủ, giúp Barca vững tâm trước những giây phút bão bùng. Theo thống kê, cả trận, ngoài 3 lần cứu thua nêu trên, Ter Stegen còn có 30 lần chạm bóng, thực hiện 19/19 đường chuyền chính xác (tỉ lệ 100%), mang tới 2/2 đường chuyền dài đúng địa chỉ, và 1 tình huống can thiệp giải vây kịp thời. Sau 7 tháng trời, giới mộ điệu thấy lại hình ảnh Ter Stegen hiên ngang đứng trong khung gỗ. Thực tế, trong quãng thời gian anh nghỉ thi đấu, Wojciech Szczesny đã thế vai hoàn hảo, nhận 29 bàn thua, và có đến 13 trận giữ sạch lưới, sau 27 lần ra sân trên mọi đấu trường. Ngay cả Inaki Pena cũng là sự lựa chọn không tệ, sẵn sàng xung trận khi cần. Szczesny từng tuyên bố rằng, anh chấp nhận nhường lại vị trí gác đền khi Ter Stegen bình phục chấn thương. Nhưng với một nhà cầm quân lọc lõi như Hansi Flick, có lẽ ông muốn một cuộc cạnh tranh sòng phẳng, giữa những gã đàn ông. Cả hai đều lớn tuổi, song vẫn cho thấy được sự hiệu quả, có thể tiếp tục đóng góp cho câu lạc bộ thêm vài năm nữa. Sự trở lại của Marc-Andre ter Stegen trong giai đoạn then chốt của mùa giải tiếp thêm rất nhiều sức mạnh tinh thần cho đoàn quân dưới trướng Hansi Flick. Thắng lợi trước Valladolid giúp Barca tiếp tục duy trì ngôi đầu bảng La Liga (hơn Real Madrid 7 điểm, nhưng đá nhiều hơn 1 trận), và tạo đà tâm lý thuận lợi trước chuyến làm khách đến sân Giuseppe Meazza, gặp đội chủ nhà Inter Milan, tại bán kết lượt về UEFA Champions League sau đây ít ngày.

Những rắc rối mới trong thượng tầng của Real Madrid bây giờ lại vây quanh đội ngũ huấn luyện và chiếc ghế HLV. Hiện nay, giới lãnh đạo của Real đang mâu thuẫn nội bộ về việc liệu có nên ra mắt HLV mới ngay tại FIFA Club World Cup, tức là ngày 15/6 tới hay không; hoặc sử dụng một HLV tạm quyền ở giải đấu này. Mùa giải thất bát hoàn toàn đã hiện hữu. Nếu như lại mất chức vô địch La Liga vào tay Barca, rõ ràng, từ mục tiêu “cú ăn bảy” hồi đầu mùa sẽ trở thành “cú ăn chay” vào thời điểm này, với chỉ 1 danh hiệu đã có (Siêu cúp châu Âu) và 1 danh hiệu sắp đua (FIFA Club World Cup). Việc HLV Carlo Ancelotti chia tay đội bóng là chuyện nhãn tiền, thậm chí, nó còn đến trước khi FIFA Club World Cup khởi tranh. Chu kỳ thành công của Ancelotti tại Real đã kết thúc, và ông trở thành “con dê tế thần” cho một mùa giải thất bát cũng là chuyện dễ hiểu, cho dù công lao đầy mình. Tuy nhiên, sa thải người dễ, kiếm người thay thế khó, nhất là với một CLB ở đẳng cấp như Real. Chính vì thế, khi bộ sậu ban huấn luyện cũ rời đi, những vấn đề tiếp theo khiến giới chủ CLB đau đầu và hứa hẹn làm tốn nhiều bút mực cũng nằm ở khu vực huấn luyện là chính. Hiện nay, trong nội bộ cấp cao của Real đang nảy sinh một khối mâu thuẫn liên quan đến ban huấn luyện. Họ băn khoăn không biết có nên chiêu mộ và ra mắt ngay lập tức tân HLV ở FIFA Club World Cup tổ chức tại Mỹ vào trung tuần tháng Sáu hay không? Và liệu có nên sử dụng phương pháp an toàn là dùng một “giả HLV” để thay thế cho Ancelotti cầm quân tại FIFA Club World Cup? Chính vì thế, sự hỗn loạn xung quanh tương lai của đội ngũ huấn luyện của Real vẫn cấp bách hơn bao giờ hết. Mọi sự vội vàng đều có thể gây ra những tác động tiêu cực, ví dụ như nỗ lực đua tranh La Liga đến phút cuối của thày trò HLV Ancelotti. Rõ ràng, tâm trạng của chiến lược gia người Ý sẽ không thể ổn định khi biết được danh tính người thay thế, mặc dù mình vẫn đang cầm quân. Cho nên, cũng không thể loại trừ khả năng Ancelotti có thể tiếp tục là HLV của Real tại FIFA Club World Cup. Trong trường hợp Real lội ngược dòng thành công trước Barca để bảo vệ được danh hiệu La Liga, thì khả năng này càng có xác suất cao xảy ra cho dù mọi người đều thấy tương lai của ông sẽ không còn ở Real nữa, cũng như Xabi Alonso chắc chắn sẽ rời Leverkusen để về cầm đội bóng cũ. Nhưng liệu có nên chính thức ra mắt Alonso tại giải đấu vào tháng Sáu hay không? Nếu vận đen tiếp tục là Real trắng tay ở FIFA Club World Cup thì sao? Viễn cảnh đó có tác động tiêu cực gì đến chặng đường mới của Alonso tại Real không? Quả là những câu hỏi hóc búa. Một số người tin rằng Alonso nên là HLV của Real ở FIFA Club World Cup, nhưng một số khác lại khẳng định sẽ không lý tưởng khi mạo hiểm với chiến lược gia người xứ Basque trong trường hợp ra mắt mà đội bóng lại “vô công, vô thưởng”, đánh mất 1 danh hiệu, có thể là điểm báo cho một chu kỳ mới chẳng lành. Về phần mình, Xabi Alonso sẽ chẳng thấy có vấn đề gì hay ngần ngại trở thành HLV của Real tại FIFA Club World Cup ngay và luôn. Trung niên chiến lược gia này đầy nhuệ khí và có tính cách kiên cường, đồng thời nhìn thấy FIFA Club World Cup là một cơ hội tốt để lấy “đầu danh trạng” nộp cho Florentino Perez. Và Real vẫn còn một lựa chọn thứ ba: dùng một người thế thân làm HLV tạm quyền. Nhân vật được nhắm đến là Santiago Solari, giám đốc bóng đá hiện tại của Real. Solari đã từng cầm Real ở giữa giai đoạn Lopetegui và Zidane, do đó, ông có thể làm lại ở FIFA Club World Cup. Solari có thể là phương án tốt để xứ lý các khối mâu thuẫn khi Ancelotti đã ra đi và Xabi Alonso chưa ra mắt vào tháng Sáu.

HLV Hansi Flick thừa nhận rằng Valladolid đã phá vỡ kế hoạch chuẩn bị đối đầu với Inter ở bán kết lượt về của Barca, khiến đội bóng xứ Catalunya phải vật lộn để kiểm soát thế trận. Barca đã vượt qua bài kiểm tra quan trọng ở cuộc đua vô địch La Liga bằng chiến thắng 2-1 đầy khó khăn trước đội cuối bảng Valladolid sau khi thoát khỏi nỗi sợ hãi. Trên thực tế, bàn thắng sớm của Ivan Sanchez (6’) có nguy cơ làm đảo lộn cục diện, buộc đội bóng xoay vòng mạnh mẽ của Flick phải vật lộn để kiểm soát cuộc chơi. Trước trận bán kết lượt về Champions League với Inter diễn ra vào giữa tuần tới, Flick đã thực hiện 9 sự thay đổi so với trận hòa 3-3, bao gồm cả lần đầu tiên đội trưởng Marc Andre ter Stegen góp mặt trong đội hình xuất phát kể từ khi bị đứt gân bánh chè vào tháng 9/2024 và nghỉ thi đấu 214 ngày. Tuy nhiên, đội hình 2 của Barca đã không thể đảm bảo một kết quả tích cực, buộc nhà cầm quân người Đức phải đưa Lamine Yamal vào sân từ băng ghế dự bị ngay trước khi hiệp một kết thúc, dùng Raphinha ngay đầu hiệp 2 (và chính anh đã ghi bàn gỡ hòa quan trọng)… Sau trận đấu, Flick thừa nhận màn trình diễn của Valladolid đã buộc ông phải thay đổi chiến lược, phá vỡ sự chuẩn bị của Barca trước chuyến làm khách quan trọng tại Milan. “Tôi đã lên kế hoạch cho Pedri và De Jong chỉ chơi 45 phút mỗi người. Nhưng tôi cũng muốn Raphinha và Lamine thi đấu ít phút hơn. Tôi không thất vọng về bất kỳ cầu thủ nào. Chúng tôi đã thực hiện 9 sự thay đổi, họ hầu hết còn trẻ và tôi tin tưởng vào họ. Không dễ dàng gì trước Valladolid, nhất là khi họ vươn lên dẫn trước từ rất sớm. Có một số sai lầm từ hàng phòng ngự, nhưng Araujo và Christensen đã có những trận đấu tốt, Ter Stegen cũng vậy”, nhà cầm quân người Đức nhấn mạnh sau trận đấu trên tờ Marca. Ngoài ra, Flick cũng xác nhận Wojciech Szczesny sẽ trở lại để đối đầu với Inter và Real Madrid vào tuần tới mặc dù Ter Stegen đã bình phục hoàn toàn và tái xuất sân cỏ. Dù không giải thích gì thêm, nhưng rõ ràng Barca cần một Szczesny ổn định và đã quen với toàn đội ở mùa này, hơn là một Ter Stegen chỉ vừa trở lại sau thời gian rất dài vì chấn thương. Một mối lo lắng khác với các cule khi Gavi tập tệnh rời sân. Tiền vệ trẻ 20 tuổi này đã phải rời sân ở phút thứ 79 sau một pha va chạm với cầu thủ đối phương. Số 6 của Barca đã ngồi thụp xuống, ôm phần sau cơ đùi trái khiến những người yêu mến đội bóng này không khỏi lo lắng. Theo tin tức mới nhất, chấn thương của Gavi không quá nghiêm trọng, nhưng cầu thủ người Tây Ban Nha vẫn sẽ phải trải qua cuộc kiểm tra trong 48 giờ tới để xác định rõ có nguy cơ vắng mặt trong trận đại chiến với Inter hay không.

Real Madrid và Kylian Mbappe đều tin sẽ đưa nhau lên tầm cao mới sau vụ chuyển nhượng bom tấn hè 2024, nhưng PSG mới là bên hưởng lợi nhất. Thể thao và bóng đá không thiếu chuyện một ngôi sao có thể thay đổi bộ mặt đội bóng, nâng tầm đồng đội xung quanh và chinh phục đỉnh cao sự nghiệp. Nhưng điều này chưa xảy ra sau khi Mbappe cập bến Real, trong thương vụ mà nhiều người tin nó tốt cho cả hai. Đội bóng mới của Mbappe đang trở nên tệ đi một cách nhanh chóng, còn đội cũ của anh - PSG - đang đứng trước cơ hội vô địch Champions League danh giá. Nhược điểm của vụ Real mua Mbappe là họ đã mang về một tiền đạo không biết phòng ngự. Trong khi hàng công có thể chơi cực tốt với Mbappe, Vinicius Junior, Rodrygo và Jude Bellingham, thì hàng thủ của họ dễ dàng sụp đổ. Mùa trước, hàng phòng ngự của HLV Carlo Ancelotti có sự tỏa sáng của cá nhân, từ phản xạ của thủ môn, phạm vi hoạt động rộng của các tiền vệ trẻ đến màn trình diễn ưu tú của các trung vệ. Sự xuất hiện của Mbappe, người luôn bị đánh giá thấp khi không có bóng, đã gây thêm áp lực cho hàng phòng ngự vốn không được bảo vệ bởi một cấu trúc cơ bản vững chắc. Tiền đạo Mbappe trong trận gặp Arsenal, trên sân Emirates, London, Anh hôm 9/4. Ảnh: Reuters Thảm bại 1-5 dưới tay Arsenal ở tứ kết Champions League, hay ba bàn thua trong trận chung kết Cup Nhà Vua với Barca chứng minh điều đó. HLV Ancelotti có lý do bào chữa, khi các ngôi sao hàng thủ như Eder Militao, David Alaba, Dani Carvajal và Eduardo Camavinga đều đã có những quãng nghỉ đáng kể vì chấn thương mùa này. Nhưng với Mbappe trong đội hình, ban lãnh đạo CLB và cả người hâm mộ có quyền kỳ vọng Real ghi thêm 10 bàn để bù vào số bàn thua họ nhận thêm. Nếu đánh đổi theo cách đó, Real vẫn duy trì được vị thế chiến thắng và còn giúp CĐV cảm thấy mãn nhãn hơn. Nhưng điều ngược lại xảy ra, số bàn thắng trung bình trong 90 phút của họ giảm từ 1,88 xuống 1,69. Vấn đề của Real nằm ở bộ ba tấn công, mà Mbappe là một phần mắt xích. Thông thường nhóm ba người này sẽ bổ sung cho nhau, như Liverpool từng thống trị với Mohamed Salah, Roberto Firmino và Sadio Mane hoặc Barca đang sở hữu Robert Lewandowski, Lamine Yamal và Raphinha. Họ đều có kỹ năng ưu tú, nhưng mỗi người có sở trường và khu vực hoạt động riêng. Trong một pha bóng, Raphinha có thể xộc vào trung lộ, chuyền cho Yamal, rồi tiền vệ 17 tuổi tạt bóng để Lewandowski dứt điểm ghi bàn. Cách chơi của các bộ ba như vậy thường hiệu quả vì họ bổ sung cho nhau. Nhưng ở Madrid, không ai thấy điều đó. Hai tiền đạo giỏi nhất của họ là Mbappe và Vinicius gần như làm chính xác điều tương tự: tách ra ở cánh trái và cố gắng chạy vào vòng cấm. Chỉ cần xem bản đồ nhiệt về các lần chạm bóng của Mbappe và Vinicius trong mùa giải này là thấy được sự giẫm chân đó. Bản đồ nhiệt của Mbappe trên sân ở mùa này. Bản đồ nhiệt của Vinicius Jr trên sân ở mùa này. Điều này vẫn có thể hiệu quả nếu Real sở hữu một trung phong săn bàn đích thực, người sẽ đột nhập cấm địa và ra chân sắc bén, hoặc một cầu thủ sáng tạo có thể kiểm soát bóng ở cánh phải, rồi đưa Mbappe và Vinicius vào những khoảng trống bên cánh trái. Nhưng Rodrygo chỉ đứng thứ 13 trong top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu về số kiến tạo kỳ vọng trong một năm qua. Bản đồ nhiệt cho thấy thời gian cầu thủ này hoạt động ở bên trái và bên phải là tương đương. Bản đồ nhiệt của Rodrygo trên sân ở mùa này. Điểm chung giữa ba tiền đạo của Madrid là không ai trong họ có bóng ở trung tâm cấm địa, mà đây lại là nơi có bàn thắng. Real có lẽ đã mất cân bằng về mô hình tịnh tiến bóng sau khi Toni Kroos giải nghệ. Ở trận tứ kết lượt về Champions League, nơi họ phải ghi nhiều hơn 3 bàn để đi tiếp, thì hàng công chỉ tạo được một cơ hội thực sự rõ ràng nhờ sai lầm của hàng thủ Arsenal, còn lại là những pha bóng tự phát và những cú sút xa. Ngược lại, PSG thực sự trở nên tốt hơn sau khi Mbappe rời đi. "Những con số đã nói lên tất cả. Tôi vẫn nghĩ chúng tôi sẽ tấn công và phòng thủ tốt hơn khi không có Mbappe", HLV Luis Enrique phát biểu ngay sau khi đội của ông loại Liverpool khỏi Champions League. Và ông nói đúng. Trong gần một năm không có Mbappe, số bàn thua trung bình của PSG đã giảm từ 1,02 xuống 0,86 mỗi 90 phút, và số bàn thắng tăng từ 1,94 lên 2,56. Về mặt phòng ngự, PSG gây sức ép mạnh hơn, giành bóng ở phần sân cao hơn và cho phép ít chạm hơn đáng kể trong vòng cấm của họ. Ở đầu bên kia sân, họ tung thêm gần bốn lần dứt điểm mỗi trận, cắt bóng nhiều hơn, nhiều đường chuyền xuyên tuyến hơn và thường xuyên vào vòng cấm của đối phương hơn. Với Mbappe trong đội, PSG không thể khiến Liverpool rời khỏi sân như họ đã làm mùa này. Trong trận đấu ở Paris, họ đã khiến Liverpool có trận "tệ" nhất mùa giải ở hàng loạt thông số: Số lần dứt điểm, số bàn kỳ vọng, số lần chạm bóng trong cấm địa, số lần chuyền bóng, tỷ lệ chuyền thành công. PSG thường xuyên cướp lại bóng và phản công ngay trên phần sân đối phương. Không Mbappe, họ phòng ngự giỏi hơn và tấn công còn tốt hơn nhiều. Với sự xuất hiện của Khvicha Kvaratskhelia từ Napoli vào tháng Một, PSG hiện có 4 tiền đạo có thể tàn phá đối phương với bóng trong chân, nhưng cũng thoải mái chạy vào chiếm không gian và chuyền bóng cho nhau. Hiệu quả của lối chơi pressing cũng cho phép cả hai hậu vệ biên Nuno Mendes và Achraf Hakimi có thể tiến lên phía trước một cách mạnh mẽ và đóng góp vào các pha tấn công. Mendes (trái) và Hakimi (phải) mừng bàn nâng tỷ số lên 2-0 trong trận lượt về tứ kết Champions League, trên sân Villa Park hôm 16/4. Ảnh: Reuters Trong khi các ngôi sao của Madrid dường như phủ nhận lẫn nhau thì các cầu thủ PSG lại có vẻ bổ sung sức mạnh cho nhau. Tất cả những thực tế đó nói lên điều gì về Mbappe? Hiện tại, Mbappe vẫn có một mùa giải cá nhân tuyệt vời. Mô hình DAVIES của Michael Imburgio, đánh giá mọi thứ mà một cầu thủ làm với bóng, cho thấy Mbappe ghi nhiều hơn 10,57 bàn so với cầu thủ trung bình ở vị trí của anh. Đó là con số cao nhất trong số bất kỳ cầu thủ nào ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, và Salah của Liverpool (10,12) là cầu thủ duy nhất khác có con số trên 9. Nói một cách đơn giản hơn, Mbappe dẫn đầu Real về số bàn thắng, số bàn thắng dự kiến và số pha kiến tạo dự kiến. Mbappe vẫn là cầu thủ tấn công xuất sắc, nhưng không thể thành công nếu đứng ngoài hệ thống chung của toàn đội. HLV huyền thoại Alex Ferguson từng tuyên bố: "Tôi sẽ thành công nếu cho tôi Zidane và 10 khúc gỗ". Nhưng có lẽ đó chỉ là lời nói đùa của cựu chiến lược gia Man Utd nhằm tán dương tài năng của Zidane. Cùng thời với Ferguson, HLV Ancelotti nói ông nhận ra điểm yếu của các đồng nghiệp trẻ là truyền đạt quá nhiều kiến thức, thông tin và hệ thống chiến thuật tới học trò. "Tôi thuộc thế hệ cũ, và tôi thích để các cầu thủ dùng bản năng để tự do sáng tạo nhiều hơn", Ancelotti nói. Cách tiếp cận đó đã phát huy hiệu quả tuyệt vời tại Real, một CLB có thể thu hút những cầu thủ sáng tạo nhất thế giới. Nhưng tới mùa này, với thêm sự góp mặt của Mbappe, sách lược ấy đã thất bại. Không có kế hoạch rõ ràng nào về bóng, bản năng của Vinicius và Mbappe luôn đưa họ đến cùng một khu vực trên sân. Và đôi khi, Rodrygo cũng tham gia cùng họ ở đó. Với ba ngôi sao cùng bên cánh trái, đội đã lộ ra những khoảng trống không thể lấp đầy khi mất bóng. Mbappe (giữa) cùng Vinicius Jr (trái) và Rodrygo trong màu áo Real mùa này. Ảnh: Reuters Dù đạt hiệu suất cao, Mbappe thực sự khó hòa nhập vào một đội bóng ưu tú. Vì anh từ chối gây sức ép, hạn chế các phương pháp tiếp cận khi không có bóng. Dù là một cầu thủ chạy cánh, Mbappe không phải kiểu cầu thủ chạm bóng cao mà đồng đội có thể chuyền liên tục. Real cần một sự kết hợp rất cụ thể của các cầu thủ tấn công và phòng ngự để tận dụng tối đa Mbappe. PSG đã mất Neymar và Lionel Messi hai mùa giải trước. Và giờ đây, khi Mbappe cũng ra đi, họ lên ngôi sớm ở Ligue 1, và chỉ còn cách chức vô địch Champions League đầu tiên hai trận nữa.